Frekjulýðræði og annað lýðræði

Jæja þá fór það svo að frekasti borgarfulltrúinn verður næsti borgarstjóri svo lengi sem núverandi borgarstjórnarmeirihluti lafir. Vilhjálmur var alltaf mjög veikur borgarstjóri og þó svo hann væri þokkalegur embættismaður varð honum á mörg mistök. Sennilega á REI málið að verða landsmönnum og ekki síst honum mjög eftirminnilegt en þá var virkilega farið vitlaust í að leysa mál sem hefði átt að vera unnt að leysa án nokkurra teljandi vandræða. En vandræðin virðast hafa verið Vilhjálmi fjötur um fót.

Og Vilhjálmur víkur fyrir frekasta borgarfulltrúanum sem aldrei virðist hafa orðið kjaftstopp meðan setið hefur í borgarstjórn.

Satt að segja held eg að Ólafur F. hafi spjarað sig nokkuð vel kiðað við þær ömurlegu starfsaðstæður sem honum hefur verið haslaður völlur.

Óskandi er að næsti meirihluti verði öflugur og aðSamfylkingin ásamt Vinstri grænum takist að mynda góðan og mjög starfssaman meirihluta. Eitt af mikilvægustu málefnum á vegum Reykjavíkurborgar er að fjölga borgarfulltrúum ennþeir eru alltof fáir miðað við stærð borgarinnar sem og öll þau gríðarlegu verkefni sem þar eru. Sami fjöldi hefur verið í heila öld ef undan er skilin árin 1982-1986 þegar þeir voru 21 en þá fækkaði Davíð þeim aftur enda hentaði það ekki stjórnsemi einnar mestu stjórnmálafrekju landsins hvorki fyrr né síðar.

Í dag eru 65 borgarfulltrúar og bæjarfulltrúar allra þeirra sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu sem telur nálægt 195 þúsund íbúum. Það er gróflega áætlað að um 3.000  íbúar standi að baki hvers fulltrúa. Miðað við að Reykvíkingar eru nálægt 120.000 þyrftu borgarfulltrúar að vera um 40 að tölu!

Núverandi ástand hefur þann annmarka að þeir eru allir í fullu starfi  og er oft erfitt að finna hentugan fundartíma því þessir alt of fáu borgarfulltrúar verða að sitja í allt of mörgum nefndum og ráðum. Þetta fyrirkomulag hentar mjög vel frekjulýðræði en síður opnu og traustu fulltrúalýðræði þar sem sem flestir koma við ákvörðun mála með ólíka reynslu, menntun og bakgrunn.

Mosi 

Hanna Birna verður borgarstjóri

Nakin mótmæli

Nekt hefur alltaf verið mikið feimnismál á Íslandi hvernig sem stendur á því. Kannski er það veðrið, kannski er það fámennið, kannski hvort tveggja. Ætli það sé ekki besta skýringin. Annars ætti hvoru tveggja að vera ósköp eðlilegt í frjálsu samfélagi en ætli það sé ekkitepruskapurinn bæði að njóta nektarinnar án fordóma og eins réttin að láta skoðanir sínar og viðhorf í ljós.

Sjálfur hefi eg verið nokkuð fyrir að mótmæla því sem mér hefur fundist ekki nógu gott: það rifjaðist upp fyrir mér í mjög fróðlegri og ferð í dag með hópi Samfylkingarmanna sem hafa sitthvað athugunarvert við núverandi og fyrirhugaðar framkvæmdir á Hellisheiði. Fyrir rúmum aldarfjórðungi átti eg þátt í því ásamt konu minni að vekja athygli Íslendinga á umhverfisspjöllum í Innstadal milli Hengils og Stóra Skarðsmýrarfjalls þar sem slóði hafði verið ruddur eftir Innstadalnum endilöngum. Við höfðum samband við Siugruð Þórarinsson jarðfræðing sem þá sat í Náttúrruverndarráði, einu samskiptin sem eg hafði við þann ágætismann. Við ræddum saman í síma góðan hálftíma eða svo. Áframhaldið var að eg fékk fjölmiðilinn DV í samráði við Sigurð um að fara á staðinn með blaðamann og ljósmyndara. Þangað kom Sigrún Helgadóttir líffræðingur sem þá var starfsmaður Náttúrurverndarráðs og Sigurður hafði fengið til að skoða þessi umhverfisspjöll.

Næsta mánudag var forsíðufrétt í DV um gríðarleg umhverfisspjöll í Innstadal. Og nær alla vikuna varð nánast allt í uppnámi og vakti þetta mál töluvert umtal og athygli í samfélaginu. Sennilega eru þessi afskipti fyrsta innkoma mín í málum tengdum umhverfismálum og vonandi verður ekki langt höggvanna á milli héðan af. Mér varð minnisstætt þetta mál og í samanburði við það sem við horfum upp á nú hver gríðarlegar breytingar við horfum upp á í íslenskri nátturu á síðustu tímum. Þau umhverfisáhrif fyrir 25 árum eru barnaleikur við þau gríðarlegu breytingar sem við stöndum nú frammi.

Við horfum upp á að stjórnmálamenn taki stundum umdeildar ákvarðanir á þessum tímum. Þeir eru undir mikilli pressu frá ýmsum aðilum sem gjarnan vilja komast yfir orku á sem auðveldastan og hagkvæmastan hátt. Spurning er hversu stjórnvöld sýna þessum aðilum mikinn skilning og vilji greiða götu þeirra sem mestan. Og þessir aðiljar vilja koma fyrir mengandi starfsemi sem þeir hafa ekki þurft að taka samfélagslega né alþjóðlega ábyrgð af neinu tagi. Er þetta í samræmi við þá sýnaað Ísland sé óspillt náttúruperla og ætti að varðveita sem best?

Við mótmæltum á sínum tíma misserum saman gegn Kárahnjúkavirkjun án nokkurs árangurs. Við gengum niður Laugaveginn og mótmæltum við Austurvöll, við stóðum fyrir mótmælastöðu á Austurvelli, ritum þúsundir greina, söfnuðum undirskriftum og héldum ýmsa fundi og kölluðum til marga vísindamenn og spekinga til að ljá máls á þessu mikilsverða máli sem svo snart okkur. Sjálfur minnist eg þess að hafa tvívegis flutt ræður á Austurvelli gegn þessum voðalegu umhverfisspjöllum. 

Nektin er auðvitað mjög ákveðið tjáningarform sem er góðra gjalda vert. Mjög áhrifavert og vekur mjög mikla athygli. En sjálfsagt bera flestir fyrir sig að þeir séu ekki tilbúnir að ganga svo langt enda er með nektinni mörg tabú samfélagsins kastað fyrir róðra. Það eru t.d. ákvæði hegningarlaganna sem hamla á vissan hátt þessu formi tjáningar, þ.e. þar verður að koma fyrir hneykslun meðal þeirra sem sjá má eða viðstaddir eru. En samfélagið hefur breyst gríðarlega, nú er samfélagið ekki eins og það áður var og umburðarlyndi hefur væntanlega batnað mjög mikið.

En tjáningarformið er auðvitað mun frjálsara og líklegt er að einstaklingarnir komist upp með sitt hvað einkum sem hópur ef þeir taka sig saman um e-ð sem áður var tekið fremur illa.

Sá sem fer hjólandi nakinn um Reykjavík verður sennilega síður ekinn niður. Hægri beygjur voru lengi vel mjög varhugaverðar við gatnamót þegar sá sem hjólar vildi hjóla beint áfram. Mörg reiðhjólaslys voru áður fyrr og jafnvel enn þau sem einna voru hættulegust hjólandi fólki.

En kannski við ættum að vera meira áberandi, kannski naktari en áður til að tekið verði betur eftir sjónarmiðum og skoðunum okkar.

Mosi 

Hjóluðu naktir til að sjást

Góðra gjalda vert

Þessi þjóðgarðsstofnun er góðra gjalda verð. En athygli vekur að mörkin eru dregin nokkuð stórkarlalega: Langisjór er undanskilinn enda hyggst ríkisstjórnin hygla stóriðjunni með því að að fórna honum. Lónsöræfi fyrir austan Vatnajökul er nokkuð opið svæði enda er einhver jarðhiti. Ádtæðan er að ríkisstjórnin er búin að hafa þau af Stafafellsbændum með þjóðlendubramboltinu umdeilda og þó svo þeim Stafafellsmönnum voru seld öræfin af landssjóði eins og ríkissjóður nefndist í þann tíð, þá telur ríkisstjórnin það engu skipta. Allri orku skal halda í opinberri eigu til að ráðstafa til stóriðjunnar enda er það eini aðilinn sem núverandi ríkisstjórn virðist vilja standa reikningsskap gjörða sinna.

Um hraukana í Kringilsárrana er það að segja, að þeir voru friðlýstir fyrir nokkrum áratugum. Sá eiður til friðlýsingar var ekki metinn meira virði en svo að þeir voru ofurseldir eyðileggingunni miklu sem fylgir virkjanabramboltinu við Kárahnjúka. Vel hefði verið að verki staðið ef sú virkjun hefði aldrei byggð verið en þjóðgarður þessi teygður niður fyrir Dimmugljúfur og allir fossar Jökulánna á Brú og í Fljótsdal hefðu verið friðlýstir. Nú er það ekki lengur raunhæft og við sitjum uppi með mun minni fjölbreytni en upphaflega hefði verið fyrir hendi.

Það er því góðra gjalda vert að lýsa þjóðgarð einungis jökulhvelfið stóra og nærliggjandi fjöll sem hvort sem er verður ekki unnt að fórna á altari stóriðjunnar.

En greinilegt er einhver kotungsbragur á öllu þessu máli. Veita hefði þurft margfalt meira fé í þetta gríðarlega verkefni og það verður ekki auðvelt þegar virkjanafíknin veður uppi á nærliggjandi svæðum.

Mosi

„Stór áfangi í náttúruvernd"

Til mikils að vinna

Þegar verð á olíu hækkar upp úr öllu valdi og rafmagnsverð fer væntanlega sömu leið í kjölfarið, þá er eðlilegt að sem flestir landsmenn vilji gjarnan hafa aðgang að nægu og góðu heitu vatni.

Á undanförnum árum hefur komið í ljós, að jarðhita er víða að finna en á þeim hluta landsins þar sem yfirborðshti hefur verið þekktur. Jafnvel á eldri hluta landsins, blágrýtissvæðinu hefur jarðhiti fundis, íbúum til mikilla hagsbóta. En það er með jarðhitann sem önnur gæði: þau eru takmörkuð auðlind og eyðist þegar af er tekið. Ljóst er er að ekki gengur að taka meira en fyrir er. Í Mosfellsbænum þar sem mjög mikill yfirborðshioti var áður, var virkjað sem kunnugt er. Um tíma var gengið mjög nærri þessari auðlind, grunnvatn lækkaði mjög mikið og dæla þurfti vatninu frá miera dýpi en áður hafði þekkst. Er nú svo komið að Reykjaveitan er sett í hvíld yfir sumartímann til að jarðhitinn neanjarðar nái að jafna sig. Þetta er mögulegt eftir að Nesjavallavirkjun kom í gagnið og nú mun brátt koma til heitavaitnsmiðlunar frá Hellisheiðarvirkjun.

Fjárveitingar eru fremur smáar til hvers verkefnis. En óhætt er að þeim sé skipt bróðurlega og systurlega milli sveitafélaga úti á landsbyggðinni sem enn njóta ekki hitaveitu.

Fróðlegt verður að fylgjast með hvernig til tekst.

Mosi 

172 milljónir til jarðhitaleitar

Er stóriðjan með íslensku ríkisstjórnina í vasanum?

Frestun framkvæmda: á það aðeins við á höfuðborgarsvæðinu?

Fyrir nokkrum árum var Landsíminn seldur. Þáverandi ríkisstjórn gaf út yfirlýsingar um að nýta skyldi fjármunina miklu m.a. að byggja hátæknisjúkrahús og hefja framkvæmdir við Sundabraut. Hvorugt er komið lengra en á teikniborðið. Nú á að fara að spara og gefið í skyn að engir fjármunir séu til að nýta í þessar framkvæmdir. Já það er einkennilegt þegar rætt er um að spara og draga úr þenslu þá skulu alltaf hugmyndirnar um slíkt vera tengt höfuðborgarsvæðinu. Er það ekki mjög merkilegt?

Ekki er sparað þegar grafin eru göngu úti á landsbyggðinni. Ekki er sparað þegar ráðast á í nýjar virkjanir og ný fjárfetsingarævintýri. Þar ræður stóriðjan för enda virðist stóriðjan hafa ríkisstjórnina eins og hún leggur sig í vasanum.

Það má spyrja frómrar spurningar: til hvers var verið að selja Landsímann á sínum tíma? Var það vegna þessa að meira skipti að selja og koma þessu mikilvægafyrirtæki í hendurnar á vildarvinum Sjálfstæðisflokksins Símann fremur en að efna þau fyrirheit sem til stóðu?

Við Íslendingar sitjum uppi með einkennilega ríkisstjórn ekki aðeins einkennilegra heldur öllu fremurhóp viðsjárverða stjórnmálamanna. Þeir hafa komist upp með alls konar lygar og ómerkilegheit sem eru þeim ekki til mikillar framdráttar. Þeir hafa jafnvel um sig trúði, fyrrum tugthúslim til að slá ryki í þá sem kannski gætu fylgt þessum ótrausta stjórnmálaflokki að málum. Þeir segja eitt í dag en framkvæma allt annað á morgun.

Nú miklast þeir sig af því að hyggjast koma á fót stærsta þjóðgarði Evrópu á fót. Með brögðum hafa þeir þó undanskilið ýms þau landsvæði sem efalaust eru hluti af stærri heild merkilegra náttúruundra. Þannig eru undanskilin Langisjór, Kverkárrani og helst af öllu hefði þurft að taka allt Kárahnjúkasvæðið með  Dimmugljúifrum með. Eins og kunnugt er, hefur Sjálfstæðisflokknum með Framsóknarflokknum tekist að eyðileggja nánast allar þessar merku jarðfræðiminjar með sínu glapræði. Og þessi stjórnmálaöfl ætla sér einnig að leggja Langasjó undir stóriðjuna. Ekkert er  heilagt! Hvers vegna? Það skyldi þó ekki vera að stóriðjan er með íslensku ríkisstjórnina í vasanum?

Ýmislegt bendir til slíks:

Í fyrrasumar kom Alþingi Íslendinga saman til sumarþings. Meginverkefni þingsins var málefni skattaumhverfi stjóriðjunnar á Íslandi. Í árdaga stóriðju á Íslandi var lagður á álbræðsluna í Straumsvík sérstakur skattstofn: framleiðslugjald á hvert framleitt tonn af áli. Nú hefur Sjálfstæðisflokkurinn lagt sig sérstaklega fram að lækka stórlega tekjuskatt á fyrirtækin í landinu sem er góðra gjalda vert en nú er svo komið að tekjusakttur á fyrirtæki er óvíða jafn lágur og hér á landi. Hins vegar er tekjuskattur á einstaklinga óvíða jafn hár og hér á landi og kikna láglaunahópar undan skattpíningu Sjálfstæðisflokksins.

Það eru því engin undur og stórmerki að stóriðjan vildi gjarnan fá hagstæðara skattumhverfi. Og þegar í ljós kom að álbræðslan í Straumvík sparar sér um hálfan milljarð á ári með lægri skattgreiðslum þá var frumvarp samið en það var látið daga uppi fyrir síðustu þingkosningar til að draga ekki óþarflega mikla athygli að því! Svo var þettafrumvarp samþykkt og rann í gegn þó svo þar hefði verið fyllileg ástæða að leggja á stóriðjuna og einnig alla mengandi starfsemi sérstakt umhverfisgjald sem nýta mætti til skógræktar og annara ráðstafan til að binda koltvísýring og önnur mengandi lofttegundir og efni.

Því miður hefur lítið sem ekkert heyrst frá ríkisstjórninni um þessi mál. Kannski hún þegir þunnu hljóði enda er það ekki stóriðjunni að skapi að lagðar séu nýjar álögur sem í eðli sínu auka kostnað og  draga þar með úr ofsagróða fyrirtækjanna. Hér nýtur stóriðjan sérkjara í skjóli vinveittrar ríkisstjórnar sem jafnvel bregður sér á leik eins og sjá mátti í Morgunblaðinu núna í morgun. Þar mátti sjá a.m.k. tvo ráðherra og einn bæjarstjóra Sjálfstæðisflokksins munda skóflur sínar til að greiða götu þessarar mengandi starfsemi á vildarkjörum á Suðurnesjum!

Séð hefur Mosi annað eins! Nú er smám saman komið nóg af því góða. 

Mosi

Fresta nýja spítalanum?

Óviðeigandi yfirlýsing alþingismanns

Einkennilegt er að þingmaður í meirihlutastjórn láti fara frá sér yfirlýsingu sem felst í gagnrýni á mikilsverðasta ráðherra samstarfsflokksins. Eiga ráðherrar ekki málfrelsi og mega þeir ekki hafa aðrar skoðanir á málum en Sigurður Kári?

Þetta svonefnda Baugsmál var pólitískt klúður frá upphafi til enda. Það á eftir að verða Sjálfstæðisflokknum til mikilla vandræða. Til þess var efnt af skammsýni og ótrúlegu offorsi. Mög mál ættu að hafa fengið meiri athygli þar sem tilefnið var ærið.

Ekki er útséð  að nokkur hafi hborið tjón af þessumáli nema skattborgarar landsins. Þeir þurfa að borga búsann. Þessi málarekstur hefur kostað offjár, þetta dekurmál eins af forystumönnum Sjálfstæðisflokksins.

Mosi 

Sigurður Kári: Yfirlýsing ráðherra óheppileg

Frábært framtak

Þegar Sigurrós var með útitónleika á Klambratúni hérna um árið var gríðarleg stemning. Þetta fór allt mjög vel fram, áheyrendur voru hugnumdir og nutu þess að hlusta á tónlistina og boðskapinn.

Nú hefur Björk tekið upp samvinnu við þá Sigurrósarmenn og vilja leggja náttúruvernd á Íslandi liðsinni með tónlist sinni. Hlakka mikið til að fara í Laugardalinn og vera aðnjótandi þessa mikilvæga listviðburðar.

Óskandi er að ríkisstjórnin gæti tileinkað sér þó ekki væri nema að einhverju leyti þá hugmyndafræði sem liggur að baki listsköpun Bjarkar og Sigurrósar. Við erum því miður komin svo grátlega stutt í umhverfismálum og náttúrurvernd. Við erum áratugum á eftir öðrum samfélögum en ættum að geta stytt okkur leiðina að betra og hagkvæmara og þar með umhverfisvænni lífsháttum.

Mosi 

Ísland verði áfram númer eitt

Athylgisvert dómsniðurstaða

Þegar mistök verða við sölu á vöru eða þjónustu og viðskiptavinur verður þess var, þá er hann í fullum rétti aðnyta sér það! Svo er að skilja dómsiðurstöðu Hæstaréttar.

Þessi dómsniðurstaða er því mjög athugyglisverð og á að vera hvatning til allra neytenda að skoða vel og vandlega verð á framboðninni vöru og þjónustu. Þeir eiga rétt á að nýta sér öll hugsanleg mistök við verðmerkingu á vörum og þjónustu.

Mosi 

Máttu nýta sér kerfisvillu í netbanka Glitnis

Hver hóf þessar ofsóknir?

Óhætt má óska þeim Baugsfeðgum til lukku með að þeim var ekki dæmd meiri og alvarlegri refsing en í héraðsdómi. Þessi niðurstaða hlýtur að vera vissum aðilum í samfélaginu mikil vonbrigði, vonbrigði að dómstólarnir hefðu ekki tekið þessu meintu brot þeirra alvarlegar. En segja má að fyrir löngu voru þessar ofsóknir á hendur feðgunum að mati þorra þjóðarinnar mjög ómakleg og ósanngjörn. Meintir glæpir annarra eru mun meiri og ljóst að svo var búið um nútana að þarna átti að vera nokkurs konar hefnd fyrir það að grafa undan heildsölukerfinu sem Sjálfstæðisflokkurinn var búinn að koma svo vel fyrir í íslensku samfélagi að þessar athafnir að brjóta upp heildsalakerfið sem var orðið Sjálfstæðisflokknum mjög mikilsvert.

Vörnin hjá Gesti hefur abyggilega verið óaðfinnanleg enda er hann mjög góður og flinkur lögfræðingur og á kannski eftir að gera garðinn enn frægari.

Mosi 

 

 

Baugsmálinu lokið

Veiðar til vansa

Því miður virðist vera meira um það að fólk kalli úlfur, úlfur án þess að gera sér fyllilega grein fyrir raunverulegu ástandi mála. Atferlishættir dýra fer mikið eftir því hvernig þeim líður. Þegar þau hafa fengið nóg að eta, vatn að drekka og ekkert í umhverfi ógnar þeim, þá sýna þau af sér mjög góða hegðun. Ef e-ð af þessu er ekki fyrir hendi, þau eru svöng, þyrst, særð og aðframkomin af skorti, þá er grunnt á grimmdinni.

Svo er eins og þeir sem komu að þessu drápi hafi enga raunhæfa hugmynd um atferlishætti hvítabjarnarins. Spurning hvort hann hafi ekki fengið sér sel í morgunmat áður en hann gekk á land til að lítast um en fyrir Norðurlandi er víða þessi uppáhaldsfæða hvítabjarnarins að finna. Eitt sinn taldi eg yfir 500 seli skammt sunnan við Hvítserk við Húnaflóa en þar er ós Sigríðarstaðavatns. Þar liggur selurinn makindalega eftir að hafa bragðað á gómsætum laxi og silungi sem virðist vera gnæfð af.

Íslendingar eru margir hverjir allt of hvatir til athafna og er það miður. oft gleymist nauðsynleg yfirvegun þar sem aðrir möguleikar eru í stöðunni en aðeins sá eini sem mörgum dettur fyrst í hug: skjóta, spyrja svo, - eins og villta vestrinu.

Mosi

Hvítabjarnarmál vekur athygli