Hvað er um að vera?

Hugðust Bretar opna menningaskrifstofu í tenglsum við sendiráð sitt austur í Moskvu? Og rússnesk yfirvöld vilja siga skattalögreglunni á þessa starfsemi?

Á tímum kaldastríðsins voru Rússar með mjög mikla starfsemi í flestum löndum heims. Sendisveit þeirra á Íslandi var t.d. ótrúlega fjölmenn. Voru þeir m.a. nefndir viðskiptafulltrúar þó svo að öll viðskipti þeirra gegnu út á mjög einföld vöruskipti. Þeir seldu okkur olíur og einfalda ódýra bíla hingað en fengu aðallega síld og aðrar fiskafurðir í staðinn auk ullarvarnings framleiddum í verksmiðjum Álafoss í Mosfellssveit.

Í sama kaldastríði voru nokkur bókasöfn kennd við nokkur lönd starfrækt á Íslandi. Eitt af þeim stærri og viðameiri var kennd við upplýsinguna: Upplýsingamiðstöð Bandaríkja Norður-Ameríku og ekki dugði minna en Hótel Saga. Þar mátti fá léðar grammafónplötur, kvikmyndafilmur og auk bóka og var það góð viðbót við þjónustu íslensku bókasafnna. Nú er þetta allt horfið sökum sparnaðar! Með herkjum tókst að halda í þýska bókasafnið sem upphaflega var tengt nafni höfðingjans skáldsins Goethe en er núnan rekið sem deild í bæjarbókasafni Hafnarfjarðar.

Undarlegt að rússnesk yfirvöld reyni að gera allt til þess að koma í veg fyrir svona starfsemi. Það sem þau munu uppskera er að Rússar verði sólgnari í fróðleik frá Vestur Evrópu, breskar bækur, kvikmyndir, fræðsluefni. Svona starfsemi er ekki rekin með gróða í huga heldur þjónusta. Og það auðvitað á kostnað breskra skattborgara.

Spurning er hvernig réttur ríkis að starfrækja slíka starfsemi í öðru ríki. Þegar um eðlilegt ástand er að ræða í frjálsu lýðræðisríki er ekkert gert til að leggja steina í götu slíkrar starfsemi, öðru nær, hún er kærkomin sem viðbót við þá menningarstofnanir sem starfræktar eru.

Er ekki þarna greinileg vísbendingu um miklar breytingar austur í Garðaríki undir stjórn Pútíns? Rússar vilja stöðugleika en þeir þurfa að öðlast tr á lýðræðið, að það geti líka fest rætur í svo stóru ríki sem Rússland er.

Mosi

Áfram spenna í samskiptum Breta og Rússa