Var Icesavemálið ofblásið?

Þegar samningarnir um Icesave voru í burðarliðunum var alltaf vitað að útistandandi skuldir gamla Landsbankans voru mjög miklar. Talið var jafnvel að þær stæðu undir öllum skuldbindingunum. Þetta var staðfest núna í haust, sjá Morgunblaðið 6. sept. s.l.

Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur taldi langhagkvæmast að ganga að samningum við Breta og Hollendinga. Með því væri verið að byggja upp traustið eftir að það varð að engu í bankahruninu. Það er eitt það mikilvægasta í viðskiptum að geta treyst þeim sem við eigum í viðskiptum við. Þannig var áætlað að lánshæfismatið yrði strax okkur hagstæðara frá því að við vorum taldir í svonefndum „ruslflokki“. Þá myndu viðskipta- og vaxtakjör verða okkur hagstæðara fyrir vikið og allt myndi bæta hag íslenska þjóðarbúsins. Því miður sáu ýmsir ævintýramenn íslenskra stjórnmála sér gott tækifæri að grafa undan ríkisstjórn Jóhönnu, Sigmundur Davíð núverandi forsætisráðherra og Ólafur Ragnar. Gripið var til einhverrar mestu herferðar í sögu þjóðarinnar gegn ríkisstjórn og samningar gerðir tortryggilegir. Talað var jafnvel um landráð í þessu sambandi. Nú hefur allt annað komið í ljós, þessi áróðursherferð sem því miður tókst allt of vel hefur reynst okkur ansi dýrt spaug.

Björgvin Guðmundsson viðskiptafræðingur komst að þeirri niðurstöðu að töfin vegna Icesave hafi kostað Íslendinga a.m.k. 60 milljarða. Það eru hátt í 200.000 á hvern Íslending sem áróður Sigmundar Davíðs hefur kostað okkur, um 1.2 milljónir á hverja vísitölufjölskyldu. Nú hefur sami maður sem er mesti auðmaðurinn á Alþingi lofað í aðdraganda kosninga skuldaniðurfellingu og leiðréttingum án þess að séð verði hvernig þau mál verði. Mjög ófullkomnar efnir kosningaloforða hans eru að vísu komnar fram en gagnast allt of fáum.

Ýmsir erlendir fjármálasérfræðingar hafa gagnrýnt Íslendinga töluvert á undanförnum árum. Þeir hafa með ábyrgum hætti bent okkur á að við lítum allt of mikið á skammtímahagsmuni en gleymum okkur að setja fram raunhæfa stefnu til langframa. Sjálfur hefi eg verið sömu skoðunar. Þegar eg átti hlut í fyrirtækjum eins og Atorku, Existu og bönkunum þá fannst mér vera meira virði að setja fram langtímamarkmið. Á meðan voru stjórnendur á ofurlaunum að glímas við skammtímalausnir sem síðar komu í ljós að var að reyna að bjarga því sem bjargað var og að eta fyrirtækin að innan. Við þessu áttum við venjulegir hluthafaor og lífeyrissjóðir engin svör og engin ráð. Nú er hlutir okkar einskis virði.

Þessir stjórnendur settu landsmenn í þessa erfiðu stöðu sem þó ríkisstjórn Jóhönnu kappkostaði að koma okkur sem fyrst út úr. 

Icesave málið mun að öllum líkindum koma þeim í koll sem blésu það upp á sínum tíma. Þeir fóru mikinn og afvegaleiddu þjóðina.

Sú afvegaleið stendur enn yfir. 

Greiða fyrirfram 50 milljarða

Athugasemdir

[Benedikt Helgason, 25.12.2013 kl. 15:58]

Ef þú svarar því heiðarlega Guðjón, trúir þú því þá virkilega að Icesave málið hafi snúist um það að það hafi verið skynsamlegra að semja en að gera það ekki? Eða ertu bara að enduróma áróðursleikritið sem sett var á svið til þess að reyna að breiða yfir raunverulega ástæðu þess að norræna velferðarstjórnin valdi að semja um þetta mál?

Það liggur fyrir að Evrópusambandið beitti Íslendinga þrýstingi til þess að reyna að þvinga þá til þess að ábyrgjast þessar greiðslur. Sá þrýstingur samkvæmt frásögn Atla Gíslasonar og Lilju Mósesdóttur snérist um að ekki yrði tekið við umsókn Íslendinga inn í sambandið nema að þeir myndu lofa að semja um Icesave.  Um þetta sama vitnar svo Þór Saari í nýlegri athugasemd við frétt inni á DV vefnum þegar hann var spurður um af hverju Hreyfingin hafi á sínum tíma ekki stutt þingsályktunnartillöguna um aðildarumsókn.  Hann svaraði því til að Hreyfingin hefði ekki getað stutt málið því að þá hafi legið fyrir að ESB væri að skilyrða umsóknina við uppgjör Icesave. Á það hefði Hreyfingin ekki getað fallist.

Þegar þú hefur þetta í huga þá liggur það í augum uppi af hverju Svavar kom heim með vonlausan samning í byrjun júní 2009 en það er einfaldlega vegna þess að hann hafði ekki lengri tíma til þess að semja því það stóð til að senda inn umsóknina til ESB um miðjan þann mánuð. 

Fréttin sem þú vitnar svo í er um skuldabréf nýja Landsbankans sem hann lagði inn í þrotabú gamla bankans sem greiðslu fyrir lánasöfn sem nýji bankinn tók yfir þegar hann var stofnaður.  Skuldabréfið var gefið út eftir að norræna velferðarstjórnin var búin að tapa fyrstu Icesave kosningunni. Bréfið var gefið út í erlendri mynt án þess að nýji bankinn tæki yfir neinar erlendar eignir úr þrotabúinu sem er ekkert annað en gjafagerningur til þess að koma Hollendingum og Bretum framhjá höftunum.  Eftir Icesave dóminn þá er tjónið vegna þessa gjafagjörnings af stærðargráðunni 100 milljarðar og bréfið er að setja þjóðarbúið í greiðsluþrot í erlendri mynt.

Það sem mér finnst sárast við þetta mál allt saman er að íslenskir vinstri- og jafnaðarmenn, margir hverjir með gott hjartalag og heiðarleg markmið, hafa í raun í fáfræði sinni látið fjármálaöflin nota sig eins druslur allt frá hruni. Þið hafið sáð í akur óvina þjóðarinnar linnulaust frá því í október 2008 og eruð ennþá að. 

[Guðjón Sigþór Jensson, 29.12.2013 kl. 14:01]

Sagan á eftir að leiða í ljós að Icesave málið var allt ein endaleysa. Engin skynsamleg rök voru fyrir því að blása það upp, glæða eiunhverri tilfinnanlegri vellu með þjóðrembingi. Sór orð voru látin falla sem nú í dag eru eins og hverjar aðrar ómerkilega skammarstrik götustráka.

Alltaf lá fyrir að nægt fé væri fyrir hendi þegar samningarnir voru gerðir. Það var formsins vegna gert ráð fyrir því að afskriftir útistandandi skulda væru meiri og þar með skil lakari. Þetta sjá allir þeir sem vilja setja sig inn í spor þeirra sem sátu við samningsborðið. Meira að segja Bjarni Ben. áttaði sig á þessu og greiddi atkvæði með síðasta Icesave.