Hvaða raunhæf lausn er best?

 

Margir innan VG eru tortryggnir gagnvart Efnahagsbandalagi Evrópu. Mér finnst þessi andstaða gegn EBE ekki vera byggða á raunhæfu ísköldu mati, fremur gamaldags sjónarmiðum og allt að því sveitamennsku, tengdri barnslegri trú á einfaldleikann og rómantík, að allir séu okkur góðir.

Með fyllstu virðingu fyrir öllum andstæðum skoðunum. Íslendingar geta aldrei vænst þess að verða herlaus frjáls þjóð NEMA sem aðildarríki EBE.

Lítum aðeins á augljósar staðreyndir:

Kínverjar hafa mikinn hug á því að efla hagsmuni sína í Evrópu og hafa þegar hafið undirbúning að því. Langfjölmennasta sendiráð á Íslandi verður innan mjög skamms tíma það kínverska. Þeir eru mjög líklegir að kaupa sér innan skamms hagsmuni t.d. gegnum kanadíska fjármálamanninn sem keypti á vægast sagt mjög umdeildan hátt með aðstoð íslenskra sporgöngumanna hvcorki meira né minna en 98,5% í HS Orku. Nú vill sami aðili náðsamlega „selja“ 25% til íslenskra aðila eða annarra sem vilja eiga viðskipti við hann.

Ef Kínverjar færu að efla umsvif sín hér á landi þá væri ekki langt að bíða þess að Bandaríkjamenn efldu einnig hagsmuni sína hér. Svo gæti farið að undir slíkum kringumstæðum yrði landið hernumið eina ferðina enn enda er Ísland aftur að verða mjög þýðingarmikill punktur með tilliti til hagsmuna siglinga- og verslunarhagsmuna einkum ef skipaleiðir opnast milli Evrópu og austur Asíu um Norðurhöf. Þá eru hagsmunir vegna verðmætra jarðefna eins og olíu og e.t.v málma í Heimskautslöndunum.

Það er af þessum ástæðum að við getum ekki leyft okkur þessa einföldun. Ísland er og verður hluti af þeim veraldleika sem heimurinn er.

En hvernig er að tengjast öðrum þjóðum mjög njáið? Erum við með eitthvað sameiginlegt með Kínverjum? Við eigum ævafornt tákn sameiginlegt: drekann sem er bæði tákn valdsins og óttans við því óráðna. Erum við „bandarískar eftirlegukindur“ eins og Guðbergur Bergsson vildi skilgreina okkur? Vonandi ekki.  Öðrum þjóðum erum við nær bæði hvað lífshætti, uppruna og vonandi hugsunarhátt og menningu. Evrópuþjóðirnar flestar þekkja eiginleika okkar, sem byggist af einstæðru þrjósku okkar en samfara dug og vinnuhörku.

Við verðum aldrei frjáls herlaus þjóð ef hér verður kapphlaup milli mestu hervalda heims. Þá verður ekki langt að bíða að mörgum smábóndanum þætti þröngt fyrir dyrum sínum.

Vinsamlegast með bestu kveðjum

Mosi

VG tekst á um ESB-inngöngu

Góð ráðstefna

Þessi ráðstefna á Grandhóteli í morgun um ferðaþjónustu og umhverfismál var fróðleg í alla staði. Einhugur var með öllum frummælendum að tryggja þarf góðan og öflugan tekjustofn sem verði nýttur til að lagfæra vinsælustu ferðamannastaði landsins og bæta alla aðstöðu ferðamanna.

Sem stendur hefur ríkt gamaldags „sveitamennska“ í þessum efnum. Ekki hefur verið talið vera við hæfi að taka fyrir að ferðafólk sæki t.d. þjóðgarða. Er þó vitað að töluverður kostnaður fylgir rekstri þeirra einkum þar sem ríkið hefur byggt upp upplýsingamiðstöðvar eins og á Þingvelli, Snæfellsnesþjóðgarð og Vatnajökulsþjóðgarð svo dæmi séu nefnd.

Reynsla mín sem leiðsögumaður er sú að margir ferðamenn undrast þetta fyrirkomulag. Þeim finnst eðlilega okkur til vansa hversu aðstæður eru víða slæmar og jafnvel varhugaverðar og bókstaflega hættulegar. Það er mjög sanngjarnt að ferðamaður greiði hóflega fyrir það sem hann nýtur í þjóðgarði. En þá þarf sú gjaldtaka að vera almenn þannig að ferðafólki sé ekki mismunað t.d. með hvaða farartæki það kemur á staðinn. Þannig hefur ferðaskrifstofum verið gert að inna gjald fyrir að stoppa við Kerið í Grímsnesi þó svo að þeir sem koma á minni bílum séu ekki rukkaðir fyrir að berja gíg þann augum.

Í ár er talið að rúmlega hálf milljón erlendra ferðamanna hafi sótt Ísland heim. Um 80% þeirra koma hingað til að skoða og upplifa íslenska náttúru. Hvenær ferðamannastraumurinn fer í 1.000.000 er auðvitað spurning en sjálfsagt verður ekki langt þangað til.

Talið er að árlegur hagnaður ferðaþjónustu á Íslandi nemi meira en 150 milljörðum eða álíka fjárhæð og áliðnaðurinn skilar nú. Ekki er um sambærilega starfsemi að ræða, áliðnaðurinn greiðir t.d. ekki fyrir það tjón sem orðið hefur á náttúru landsins vegna bygginga virkjana. Það eru óafturkræfar aðgerðir. En ferðaþjónusta er árstíðabundin því miður og hefur verið fremur tengd ýmsum láglaunastörfum sem áliðnaðurinn er ekki. Þannig að ekki er aiuðvelt að bera tvennt ólíkt saman.

Þó má reikna með að áliðnaður geti ekki vaxið jafnmikið og ferðaþjónustan á Íslandi. Má þar nefna að möguleikar til endurvinnslu áls í heiminum t.d. í B.N.A. gæti valdið umtalsverðum samdrætti í frumxvinnslu áls enda er gríðarleg mengun honum samfara eins og gerðist í Ungverjalandi nú í sumar sem leið.

Mosi 

Nefskattur skásta lausnin